Epopeja W Literaturze Polskiego Oświecenia

Treścią książki jest najpierw zaprezentowanie wybranych problemów podejmowanych w wypowiedziach teoretycznych dotyczących klasycznej epopei, a następnie dokładne omówienie dziesięciu utworów, o różnej objętości i wartości artystycznej, będących próbami realizowania reguł tego gatunku w polskim oświeceniu. Poza jednym wyjątkiem, Wojną chocimską Ignacego Krasickiego (1780), wszystkie pozostałe należą już do epoki postanisławowskiej i przeważnie w różny sposób wiążą się z kontekstem politycznym, w jakim powstały. Przedmiotem uwagi są tu głównie te aspekty omawianych dzieł, które wpisują je w tradycję epopei. Umożliwia to pokazanie przemian w zakresie poezji epickiej, inspirowanych nowymi koncepcjami filozoficznymi i estetycznymi, a także będących efektem erozji klasycznych przedziałów gatunkowych. Analiza prezentowanych utworów ujawnia wyraźnie ich mniej lub bardziej wyczuwalną literackość, wzrastającą rolę czynnika podmiotowego oraz ideowy i estetyczny eklektyzm. Nasuwa się konkluzja o niemożności wskazania jednej linii ewolucji klasycznej epopei, której przemiany dokonują się w różnych kierunkach. Przedstawione tu analizy mogą również stanowić inspirację do szerszej refleksji nad procesami kulturowymi, jakie miały miejsce pod koniec osiemnastego i w pierwszych dekadach dziewiętnastego wieku.