Sztuka poza sztuką. Fotografia dokumentalna w Polsce

Rok 2023 to czas gorącej debaty wokół zagadnienia związanego z ciągłym rozwojem sztucznej inteligencji i kreowania za jej pomocą rzeczywistości. To także powrót do dyskusji wokół prawdy obrazu, manipulacji i prób wypracowania metod, by z tymi manipulacjami sobie radzić.
Można zatem wysnuć wniosek, że tak jak dziennikarstwo musi powrócić do swoich źródeł, opartych w głównej mierze na roli weryfikatora informacji, tak i fotografia (a tym bardziej fotografia dokumentalna) powinna bazować na wiarygodności, podpartej zaufaniem do twórcy.
Publikacja „Sztuka pozna sztuką?” jest próbą kompleksowego zdefiniowania, opisania i analizy nurtu fotografii dokumentalnej w Polsce.
Czy jednak owo definiowanie jest potrzebne? Czy jest to medium na tyle rozbudowane, interesujące, istotne i w gruncie rzeczy autonomiczne, by takich prób dokonywać? Wreszcie czy polski kontekst jest dobrym polem do przeprowadzania takiej analizy?
Ta obszerna publikacja (o łącznej objętości 556 stron, zawierająca 139 fotografii) to wyjątkowe spojrzenie na dokument, ponieważ bazuje na personalnych przemyśleniach wielu artystek, artystów, kuratorek, kuratorów i osób z szerokiego kręgu polskiej fotografii.
Na łamach książki swoją wiedzą i doświadczeniem dzielą się:
Michał Adamski, Beata Bartecka, Anna Bedyńska, Marta Bogdańska, Filip Ćwik, Grzegorz Dembiński, Andrzej Dobosz, Mariusz Forecki, Arkadiusz Gola, Karol Grygoruk, Antonina Gugała, Jan Jurczak, Agata Kalinowska, Joanna Kinowska, Julia Klewaniec, Weronika Kobylińska, Aneta Kowalczyk, Kasia Kubicka, Diana Lelonek, Tomasz Liboska, Jukka Male, Ewa Meissner, Paweł Miedziński, Rafał Milach, Ania Nałęcka-Milach, Jędrzej Nowicki, Krzysiek Orłowski, Celina Osiecka, Monika Piotrowska, Silvia Pogoda, Agnieszka Rayss, Łukasz Rusznica, Katarzyna Sagatowska, Michał Solarski, Monika Szewczyk-Wittek, Alicja Wróblewska, Piotr Zbierski.
Adrian Wykrota - fotograf, dokumentalista, wykładowca. Pomysłodawca i współzałożyciel galerii Pix.house w Poznaniu. Ukończył kulturoznawstwo/medioznawstwo i filologię angielską oraz z wyróżnieniem Instytut Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w czeskiej Opawie, gdzie jest doktorantem. Stypendysta Ministerstwa Kultury, ZAIKS-u, Marszałka Województwa Wielkopolskiego i miasta Poznań. Uczestnik warsztatów agencji Magnum Photos w Birmingham i Belfaście. W 2014 roku wybrany przez tę agencję jednym z 30 najlepszych na świecie fotografów przed trzydziestką. Zwycięzca i finalista konkursów m.in.: IPA, Grand Press Photo, BZWBK Press Photo, Lumix Festival, Leica Street Photo, Fotoreporter Roku. Swoje prace prezentował na wystawach w Polsce i na świecie. Jego książka NIE – NOT znalazła się w kolekcji Tate Modern w Londynie (kurator zbioru Martin Parr).